Zastanawiasz się jak działa powietrzna pompa ciepła? W naszym kraju pompy ciepła nie cieszą się zbyt dużą popularnością, a w szczególności pompy typu powietrze-woda. A wszystko to za sprawą błędnego przeświadczenia krążącego wśród naszych rodaków, że takie pompy nie sprawdzają się w naszym dość chłodnym klimacie. Otóż nic bardziej mylnego. Nowoczesne pompy sprawdzają się świetnie. Jeśli mają odpowiednie parametry i są prawidłowo ustawione, stanowią bardzo dobrą i ekologiczną alternatywę dla nieodnawialnych źródeł energii, np. gazu ziemnego.
Jak działa powietrzna pompa ciepła
Powietrzna pompa ciepła (lub inaczej pompa typu powietrze-woda) to pompa, która służy do doprowadzania ciepła do instalacji centralnego ogrzewania oraz pozyskiwania ciepłej wody użytkowej. Jako swoje dolne źródło, czyli środowisko, z którego pobierane jest ciepło, pompa wykorzystuje powietrze atmosferyczne, które jest dostępne wszędzie bez ograniczeń. Pompa typu powietrze-woda może z powodzeniem zastąpić np. kocioł węglowy, elektryczny i gazowy. Większość powietrznych pomp ciepła może służyć również do ochładzania powietrza w okresie letnim pełniąc funkcję klimatyzatora. Coraz popularniejsze stają się również pompy o mniejszej mocy, które wykorzystuje się tylko w celu pozyskiwania ciepłej wody użytkowej. W tym wypadku, jako dodatkowe źródło ciepła oprócz powietrza pobieranego z zewnątrz budynku wykorzystywane jest często również powietrze odprowadzane z budynku poprzez wentylację wywiewną. Jest to alternatywa dla tzw. rekuperacji czyli odzyskiwania ciepła w celu dalszego jego wykorzystania.
Jak pompa powietrzna sprawdza się w naszym klimacie? Nowoczesne pompy ciepła typu powietrze-woda wykazują efektywność, czyli wytwarzają więcej ciepła niż używają prądu w temperaturach -15, -20, a nawet -25 stopni w zależności od swoich parametrów. Nie są to tak imponujące wyniki jak w przypadku pomp gruntowych lub wodnych, ale należy pamiętać, że dla zwykłego użytkownika liczy się aspekt ekonomiczny inwestycji w pompę, a nie same wskaźniki czy parametry techniczne. Dochodzi też kwestia łatwiejszego montażu. Powietrzna pompa ciepła nie wymaga posiadania dużego terenu czy dostępu do wód gruntowych czy powierzchniowych. Montaż pompy powietrznej nie wiąże się również z rujnowaniem i rozkopywaniem działki. Urządzenie można zainstalować w ciągu zaledwie 1-2 dni, a koszty wahają się z reguły między 20-40 tys. PLN.
Rozróżnia się 2 główne rodzaje powietrznych pomp ciepła. Są to pompy typu monoblok i split. Pompa typu monoblok to urządzenie, które w jednej obudowie mieści wszystkie potrzebne komponenty: skraplacz, parownik z wentylatorem, sprężarkę, zawór rozprężny i pompę obiegową. Montuje się je na ogół na zewnątrz budynku, gdzie rury doprowadzają ciepło do centralnego ogrzewania. Czasami montuje się je wewnątrz, a powietrze jest zasysane, a następnie wyrzucane na zewnątrz, ale to rozwiązanie stosowane jest głównie w pompach o małej mocy, które służą wyłącznie do pozyskiwania ciepłej wody użytkowej.
Pompa typu split podzielona jest na 2 jednostki, z których jedna jest wewnątrz, a druga na zewnątrz budynku. Na zewnątrz znajduje się sprężarka, zawór rozprężny, wentylator i parownik. Wewnątrz znajdziemy skraplacz i pompę obiegową.
Oba te rodzaje pomp mają swoje plusy i minusy. Jedną z zalet pompy typu monoblok jest łatwość w montażu. Osoba, która dokonuje instalacji, nie musi posiadać specjalnych uprawnień w zakresie substancji kontrolowanych, ponieważ pompy te napełnia się czynnikiem chłodniczym jeszcze w fabryce. Jednak jeśli podczas mrozów nastąpi przerwa w dopływie energii elektrycznej, zachodzi konieczność zabezpieczenia przewodów przed zamarznięciem poprzez wlanie do obiegu grzewczego pompy płynu niezamarzającego (zwykle roztwór glikolu). Pompy typu split natomiast napełnia się czynnikiem chłodzącym już podczas instalacji, a co za tym idzie, musi zrobić to odpowiednio wykwalifikowana osoba. Za to pompy te są łatwiejsze w transporcie i nie ma ryzyka, że przewody zamarzną zimą, gdyż cały czas krąży w nich czynnik chłodniczy.
A czy powietrzną pompę ciepła można zainstalować w każdym domu? Decyzja taka będzie najbardziej uzasadniona jeśli spełnione zostaną następujące kryteria: Ocieplenie budynku powinno odpowiadać dzisiejszym standardom oraz posiada wodne ogrzewanie płaszczyznowe, czyli tzw. podłogówkę. O ile drugie kryterium można traktować bardziej fakultatywnie, pierwsze jest obowiązkowe. Dlatego pompy ciepła montuje się głównie w nowych budynkach.
Jeśli chodzi o montaż to również jest kilka kwestii, na które należy zwrócić uwagę. Urządzenie musi mieć swobodny dostęp do powietrza atmosferycznego. Moduł zewnętrzny należy zamontować na ścianie lub ustawić na płaskiej, poziomej powierzchni, najlepiej na fundamencie w pobliżu budynku i od nasłonecznionej strony. Sposób montażu musi zapewnić swobodny dostęp w celu naprawy lub konserwacji. Należy bezwzględnie stosować się do wytycznych zawartych w instrukcji dotyczących odległości od budynku. Warto również zbudować daszek, który ochroni urządzenie przed czynnikami atmosferycznymi.